LIKIDOEN DORREA

                                                       

GURE EZAGUTZAK: Dakigunez likido batzuk

nahasten dira eta beste batzuk ez, zergatik?

GURE ZALANTZAK:

Zergatik likido batzuk ez dira

nahasten?

Gu saiatzen garenean nahastu

egingo dira?

                                                        

EGIN DUGUNA:

Egia ala gezurra den jakiteko

esperimento bat egin dugu:

Lehenik eta behin behar ditugun

materialak hauek dira:

• Tarro garden bat
• Eztia
• Fairi xaboia
• Ura 
• Olioa
• Alcohola
• Kolorantea (bi kolorante)
• Bi edukiontzi

Lenengo egin duguna kristalezko ontzian

ezti apur bat bota, ondoren eztiaren gainean

fairi xaboi beste apur bat bota dugu.

Ondoren edukiontzi batean ur piska bat

kolorantearekin nahastu eta fairi xaboiaren

gainera bota dugu, hurrengoa olioa uraren gainera.

Azkenik alkohola kolorante pizka batekin

nahastu dugu, azkenengo kolorea izaten.

GERTATUTAKOA:

Likidoak haien artean ez dira nahastu eta

likidoen dorrea osatu dute.

Beheko aldean estia geratu da, ondoren

fairi xaboia, gero ura, uraren gainean olioa

eta askenik alcohola.

GERTATUTAKOAREN AZALPENA:

Likido bakoitzaren dentsitatearen arabera  ez dira nahastu.

Zergatik? Oso erraza, eztia eta fairi xaboia dentsitate

handioagoa dutenez beheko aldean gelditu dira.

Ura, olioa eta alkohola orden honetan geratu dira dentsitate

gutxiago dutelako.

CAMPEONES

ESKERRIK ASKO,IBON!!!

Labazko Lanpara

GURE EZAGUTZAK: Olioa eta ura dentsitate desberdina dute
horregatik ez dira nahasten.

GURE ZALANTZAK: Kolorantea nahastu egingo da olioarekin?
Zergatik kolorantea nahasten da urarekin? 

                                                        

EGIN DUGUNA:

• Lehenengo, kristalezko potea hartu dut eta 100ml ur bota diot.
• Gero, potean olioa bota dut goraino bete arte.
• Ondoren, potean kolorante tanta batzuk bota ditut eta itzaron

beharko dugu kolorantea urarekin nahastu arte.    

• Azkenik, bi pastila eferbeszente moztu egin ditut bi zatitan eta

potearen barrura bota ditut.                                   

GERTATUTAKOA: Pastila eferbeszenteak botatzean burbuilak
gorantz eta beherantz joaten ziren.

GERTATUTAKOAREN AZALPENA: Burbuilak gasa dutenez gora joaten dira,
baina gora eltzean gasa galtzen dute eta beherantz joaten dira.

 

ZEIN HELTZEN DA LEHENAGO?

GURE EZAGUTZAK: Objektu bat askatzen badugu, lurrera jausteko joera du, batzuk lehenago beste batzuk baino.

GURE ZALANTZAK:Zer gertatzen da paper lisua eta harria askatzen baditugu? Zein helduko da lehenago???Eta paper zimurtua eta harria botatzen badugu???

                                                        

EGIN DUGUNA:Lehenengo paper lisua eta harria botako dugu eta ondoren paper zimurtua eta harria.

GERTATUTAKOA:

Harria eta paper lisua bota dudanean harria lehenengo heldu da baina paper zimurtua eta harria bota dudanean gutxi gora bera aldi berean ailegatu dira.

GERTATUTAKOAREN AZALPENA:

Aireak egindako marruskadura eta  objektuaren forma eta tamainaren gaitik gertatzen da hau.

ZEIN HELTZEN DA LEHENAGO?

¡Al cine! Maddi

GURE AURKIKUNTZEN KOMUNIKAZIOA

                                                         

Badakit, Olioa uretan flotazen duela.

Ez dakit…?
Eta beste likidoek?

Denak nahastuko direla?

Eta ordena aldatzen badugu, zer pasatuko da?

Zeintzuk geratuko dira goian eta zeintzuk behean?

Zergatik ez dira nahasten?

Likido batzuk nahastuko direla, eta beste batzuk ez?

                                                        

EGIN DUGUNA: Olioa, ura, xaboia eta eztia,banan banan, botila
batean sartu ditut.

Likidoak ez dira nahastatu!!!

Horrela gelditu dira= Olioa, ura, xaboia, alkohola eta azkena, eztia.

Nire ustes, likidoak ez dira nahastu likido guztiak dentsitate desberdinak
dituztelako.
Eztia behean dago, dentsitate gehien duelako, eta olioa goian geratu da
dentsitate gutxien duelako.

Gure aurkikuntzen komunikazioa

                                                         

 Badakigu ura baino dentsitate handiagoa duten gauzak ez dute flotatzen;
gutxiago dutenak, aldiz, flotatzen dute, baina oso antzekoa badute
nahastuko dira.

Likidoekin ere gertatzen da? Zeinek flotatzen dute? Zeinek ez? Eta zeinek nahasten dira?

                                                        

Lehenengo xaboia, olioa, ahalkola, ura eta botila bat hartu dugu. Gero,
erregela baten eta errotuladore baten laguntzaz, botila hiru atal
ezberdinekin eta bat txikitan (alkohola eskaseatzen da) banatu dugu.
Amaieran, ura, xaboia olioa eta alkohol pixkatxo bat bota dugu.

Xaboia behean geratu da, ura xaboiaren gainean paratu da, olioa uraren gainean gelditu da eta alkohola (irudian ez da ikusten oso ondo) olioaren gainean flotatu du.

Xaboia dentsitate gehiena duena da, eta horregatik behean geratu da. Ura xaboia baino dentsitate gutxiago du, baina olioa baino gehiago. Olioa ura baino dentsitate gutxiago du, baina alkohola baino gehiago. Alkohola dentsitate gutxiago duena da, eta horregatik goian geratu da.
Oharra: Alkohola uraren dentsitate ia berdina du, eta horregatik uraren ondoan botatzen baduzu, nahastuko dira.

GURE AURKIKUNTZEN KOMUNIKAZIOA

                                             

GURE EZAGUTZAK:  

Badakigu, urpekoek gora eta behera egiten dutela itsasoan.

GURE ZALANTZAK:

• Eta zergaitik lortzen dute? Nola gertatzen da hori?
• Botila estutzen dutenean zelan sartzen da globoetara ura.
• Zergaitik urpekoa  uretan sartzen denean, ez da  hondoratzen.

EGIN DUGUNA:

Lehenik, torlojua eta puxikak apartatuta daude eta
3 globoak hartu eta torloju batean sartu ditut. 

Gero ur botila urez bete dut. Ondoren 3 globoak torlojuarekin botila barruan sartu ditut.

Azkenik, eskuarekin ur botila estutu egiten dut eta
3 globoak gora eta behera egiten dute torlojuarekin batera, baina erdian geratzea ere egin ahal dut.

GERTATUTAKOA:

Lehenengotan, urpekoa uretan sartu nuenean, flotatu egin zuen.

Gero, gora eta behera egiten zuen.

         

GERTATUTAKOAREN AZALPENA:

Lehenengotan globoaren pisua uraren bardina da baina gero globoak urez betetzen direnean duten pisua urarena baina handiagoa da. Horregaitik urperatzen da. 

Urpekoak flotatzen du, bere pisua eta urak egiten duen bultzada berdina delako.

Gora eta behera egiten du, botila estutu egiten denean, ura globoetara sartzen da eta bere pisua handiagotu egiten delako.  

Gure aurkikuntzen komunikazioa "GRABITATEAREN KONTRA"

GURE EZAGUTZAK: Grabitatearen ondorioz pisuak lurrera jauzteko joera dute.

GURE ZALANTZAK: Zergatik gorputz batzuek egiten dute grabitatearen kontra?

          Pisu gehiago jarrita zer gertatukolitzateke?

      

GRABITATEAREN KONTRA.mp4

Bideoa

                                                  

EGIN DUGUNA: Lehenik liburu batzuekin eta egurrezko tabla batekin malda
bat egin dut.Ondoren zilindro formazko ontzi bat hartu dut eta pisua jarri diot.

GERTATUTAKOA: Zilindroa  maldaren goiko partetik askatuz gero grabitatearen
ondorioz jauzten da.Baina zilidroaren barruan pisu bat itsasten badugu,maldaren
beheko partean jartzen badugu,gorantz igoko da.

GERTATUTAKOAREN AZALPENA:Zilindroaren barruan jarri dudan pisuarekin, grabitate zentrua aldatu diot eta honek  grabitatetearen legea jarraituz,”beherantz” egiten du eta horregaitik , gure begietara, gorantz igo da.

Zure jet pribatua.

Animatzen zaituztet eskulan hau egitera, ondo pasatzeko eta etxean egon behar garen momentu hauek arinago pasatzeko asmoarekin. Gainera azkenean lortuko duzuen eskulana oroipen bezala gorde dezakezue.

Origamia paper orriak tolestean datzan japoniar jatorriko papiroflexia mota
bat da.

Ekialdeko filosofiaren arabera, origamiak lasaitasuna eta pazientzia ematen
dio praktikatzen duenari. Arau konkretu batzuk bete behar dira, (adibidez, ezin
da papela moztu eta oinarri zehatz batzuetatik hasten da) Teknika honen

berezitasuna zera da, oinarri karratu edo errektangelu batetik tamaina
desberdinetako formetan bihurtzen duela papela.

Origamian gure inguruneko gauzak modelatzen dira: fauna eta flora, kaleko
bizitza, egunerokotasunean erabiltzen diren tresnak, animali mitologikoak
eta abar. Indarraz hasi zen papera erabiltzen 60 hamarkadatik aurrera eta
Lafossen ustez papiroflexiaren historian momenturik garrantzitsuenean gaude
orain.

Teknika eta diseinu berriak aurkitu dira eta famatu bihurtu dira internetari eta
origami elkarteei esker munduan zehar.

Azken 30 urteetan matematika txertatzeak indarra hartu du baina hasieran
ez zen kontutan euki.


1. Lehenik eta behin, papera erditik luzeran tolesten dugu  erdia markatuta

geratzeko.

2.Horren ostean, papera ireki eta goiko bi ertzak barrurantz tolestu ,erdiko
markan elkartuz.Jarraian, egin ditugun bi triangeluak erditik tolestu

barrurantz ere. 

3. Gero, paperari buelta eman eta erdiko marra kontutan izanik ikusten ditugun bi triangelu eskalenoak erditik tolestu barrurantz.

4. Azkenik, buelta eman eta hatzamarrak erabiliz bilatu orriaren erdia eta alboetan hegoak aterako dira.

Eta baduzue prest, seguraski, baietz funtzionatu!